"दुबार परीक्षा घेऊ नये एससीआरटी चे पत्र"

 समग्र शिक्षणांतर्गत 2025-26 या शैक्षणिक वर्षातील PAT 1 परीक्षा आयोजित करण्याबाबत राज्य शैक्षणिक संशोधन परिषदेकडून आदेश

महाराष्ट्र शासन, शालेय शिक्षण व क्रीडा विभागांतर्गत कार्यरत राज्य शैक्षणिक संशोधन व प्रशिक्षण परिषद (SCERT), पुणे यांनी नुकतेच महत्त्वाचे परिपत्रक प्रसिद्ध केले आहे. या आदेशानुसार, समग्र शिक्षण प्रकल्पांतर्गत शैक्षणिक वर्ष 2025-26 साठी नियतकालिक मूल्यांकन चाचणी म्हणजेच PAT 1 (Periodic Assessment Test) परीक्षा राज्यभरातील शाळांमध्ये घेण्यात येणार आहे.

या संदर्भात जारी करण्यात आलेल्या पत्रकात स्पष्ट केले आहे की, दुसरी ते आठवी इयत्तेपर्यंतच्या विद्यार्थ्यांची भाषा, गणित व इंग्रजी (तृतीय भाषा) या विषयांवरील मूल्यांकन चाचण्या सप्टेंबर 2025 मध्ये घेण्यात येणार आहेत.

   काही शाळांमध्ये PAT मूल्यांकन न करता जिल्हा मंडळाचे किंवा स्वतंत्र मंडळाचे प्रश्नपत्रिकांद्वारे मूल्यांकन केले जात असल्याचे लक्षात आल्याने सर्वांना वरील तीन विषयाचे फक्त PAT पेपर घ्यावेत तसेच त्या विषयाची दुबार परीक्षा घेण्यात येऊ नये असे आदेशित करण्यात आलेले आहे.

---

PAT परीक्षा का घेतली जाते?

PAT म्हणजे Periodic Assessment Test. ही चाचणी विद्यार्थ्यांच्या शिकण्यातील प्रगती, समज व कौशल्ये तपासण्यासाठी घेतली जाते. समग्र शिक्षण अभियान अंतर्गत संपूर्ण महाराष्ट्रातील शाळांमध्ये ही चाचणी सक्तीची आहे. यामुळे विद्यार्थ्यांचे शैक्षणिक स्तर मोजण्यासोबतच शिक्षकांना अध्यापन सुधारण्यासाठीही दिशा मिळते.

---

परीक्षेचे वेळापत्रक

परिपत्रकानुसार, PAT 1 परीक्षा 10 ते 18 ऑक्टोबर 2025 या कालावधीत घेण्यात येणार आहे.

परीक्षा दुसरी ते आठवी इयत्तेतील सर्व विद्यार्थ्यांसाठी बंधनकारक असेल.

भाषा, गणित व इंग्रजी (तृतीय भाषा) या विषयांवरील प्रश्नपत्रिका तयार करून SCERT पुणे यांच्याकडून राज्यभर वितरित करण्यात येतील.

जिल्हास्तर व शाळास्तरावर मूल्यांकनाची अंमलबजावणी काटेकोरपणे केली जाणार आहे.

---

कोणते विषय तपासले जाणार?

PAT-1 अंतर्गत विद्यार्थ्यांची खालील विषयांवर परीक्षा होणार आहे:

1. भाषा (मराठी/स्थानिक भाषा)

2. गणित

3. इंग्रजी (तृतीय भाषा)

SCERT कडूनच प्रश्नपत्रिका तयार होणार असल्यामुळे सर्व जिल्ह्यांमध्ये समान प्रश्नपत्रिका वापरली जाणार आहे.

---

मूल्यांकनाची पद्धत

परिपत्रकानुसार, विद्यार्थ्यांचे मूल्यांकन केवळ लेखी परीक्षा नाही तर वाचन, लेखन, तोडी, स्वरूप व प्राथमिक समज या सर्व अंगांनी केले जाणार आहे.

शिक्षकांनी विद्यार्थ्यांचे मूल्यमापन वस्तुनिष्ठ पद्धतीने करावे.

स्थानिक शाळास्तरावर प्रगती अहवाल तयार करून तो संबंधित शिक्षण अधिकाऱ्यांकडे सादर करावा लागेल.

परीक्षेनंतर विद्यार्थ्यांना मिळालेल्या गुणांचे विश्लेषण करून शैक्षणिक दर्जा उंचावण्यासाठी पुढील योजना आखण्यात येणार आहे.

---

पालक व शिक्षकांची भूमिका

विद्यार्थ्यांसाठी ही परीक्षा अत्यंत महत्त्वाची आहे. त्यामुळे शिक्षकांनी योग्य मार्गदर्शन करणे आणि पालकांनी घरातून आवश्यक तेवढा अभ्यासासाठी वेळ देणे गरजेचे आहे.

पालकांनी मुलांच्या अभ्यासाच्या सवयींवर लक्ष ठेवावे.

शाळेत व शाळेबाहेर शिकण्याची प्रेरणा वा

ढवावी.

शिक्षकांनी परीक्षेआधी पुनरावृत्ती वर्ग व तयारी तास घ्यावेत.